Siedzący tryb życia – wyzwania dla zdrowego trybu życia

Praca, szkoła, czas wolny – praktycznie w każdym miejscu można dziś siedzieć. Rozwój technologii sprawił, że ilość ruchu w życiu przeciętnego człowieka w perspektywie ostatnich kilkudziesięciu lat uległa znacznemu zmniejszeniu. Niestety, choć wielu osobom wydaje się, że brak konieczności pracy fizycznej działa na ich ciało doskonale, zdecydowanie tak nie jest! Każdemu człowiekowi potrzebny jest ruch. Dlaczego siedzący tryb życia wiąże się z tyloma negatywnymi konsekwencjami? Jak poradzić sobie z wyzwaniami dzisiejszego typowego stylu funkcjonowania?

Skąd wynika powszechność siedzącego trybu życia?

Główną przyczyną spędzania większości doby w pozycji siedzącej jest wykonywanie pracy biurowej oraz dynamiczny postęp technologiczny. Wiele godzin przed komputerem sprawia, że 8 godzin w ciągu doby większość z nas spędza praktycznie bez żadnego ruchu! Problem ten jest potęgowany przez powszechność komunikacji elektronicznej. Zarówno w domu, jak i w biurze, nie trzeba nawet wychodzić z pokoju. Można przecież wysłać wiadomość przez internetowy komunikator.

Sytuację pogarsza korzystanie z transportu samochodowego. Ludzie już kilkanaście lat temu zrezygnowali z chodzenia pieszo i jeżdżenia rowerem. Obecnie już nawet komunikacja miejska nie cieszy się zbytnio popularnością. Z harmonogramu dnia wielu osób zniknął więc nawet spacer na najbliższy przystanek!

Z kolei od hobbystycznego uprawiania sportu wiele osób odciąga brak wolnego czasu. Intensywny tryb życia, kultura produktywności i nadmiar obowiązków sprawiają, że dziś preferowana forma rozrywki to przede wszystkim oglądanie seriali i granie w gry komputerowe.

Siedzący tryb życia, a zdrowie

Spędzanie większości doby w pozycji siedzącej destrukcyjnie wpływa na zdrowie ciała. Główne zagrożenia dotyczą układu mięśniowo-szkieletowego. Nierozruszane mięśnie i stawy wywołują dolegliwości bólowe. Nieergonomiczne stanowiska pracy stają się przyczyną wad kręgosłupa, a nawet problemów z krążeniem! Ograniczenie ruchomości i nadmierna słabość mięśni są dziś na porządku dziennym.

Jednak kręgosłup, mięśnie i stawy to nie wszystko! Brak aktywności fizycznej sprzyja też otyłości. Ta z kolei, jest już bezpośrednio związana z chorobami o charakterze metabolicznym, a także schorzeniami układu sercowo-naczyniowego. Osoby, które w ciągu dnia tylko siedzą, są bardziej zagrożone przedwczesną śmiercią i zachorowaniem na nowotwór.

Podczas aktywności fizycznej intensywnie pracuje mózg, wydzielana jest serotonina, dopamina i endorfiny. Wszystkie one mają korzystny wpływ na nastrój. Prosty wniosek mówi, że osoby nieuprawiające sportu są bardziej narażone na zaburzenia nastroju, epizody depresyjne i lękowe.

Jak dbać o zdrowie pracując w biurze?

O co należy zadbać, aby nawet podczas siedzącej pracy w biurze dbać o swoje zdrowie?

• Ergonomiczne stanowisko pracy – biurko, krzesło i monitor powinny być ustawione tak, aby ciało znajdowało się w jak najbardziej naturalnej pozycji. Wszelkie skrzywienia prędzej czy później odbiją się na zdrowiu układu mięśniowo-szkieletowego.
• Aktywność fizyczna – przed pracą i po niej należy zadbać o ruch. Czasem może okazać się, że wystarczające będzie nawet zmienienie samochodu na komunikację miejską (z czym dodatkowo wiążą się niemałe oszczędności)!
• Przerwy – nie należy pracować 8 godzin ciągiem. Przynajmniej co 1,5 godziny warto wstać, przejść się i po kilku minutach wrócić do wykonywania obowiązków. Odświeży to umysł, a jednocześnie nieco rozrusza ciało.
• Ćwiczenia przy biurku – siedząc przed komputerem można wygodnie wykonywać różne ćwiczenia rozciągające i mobilizujące do działania poszczególne partie mięśniowe.
• Zdrowe posiłki i nawodnienie – im więcej witamin i składników odżywczych, tym lepiej. Najlepszym rozwiązaniem jest zabieranie ze sobą do pracy wcześniej przygotowanych śniadań i obiadów.
• Wygodne narzędzia pracy – monitor powinien być ustawiony na odpowiedniej wysokości. Krzesło musi wspierać kręgosłup na całej długości, a klawiatura i myszka powinny wygodnie leżeć w dłoniach.

Zdrowy tryb życia – największe wyzwania

Jednym z największych problemów stanowiących poważne wyzwanie dla prowadzenia zdrowego trybu życia jest zbyt mała ilość wolnego czasu. Bezpośrednio wiąże się to ze stresem, zmęczeniem i niskim poczuciem motywacji. Aby zmienić nawyki na zdrowsze, trzeba wyposażyć się w niemałe pokłady samozaparcia. Bez tego – wpływy środowiska i presja społeczne będą bardzo utrudniały zrealizowanie celu.

Szeroka dostępność niezdrowych produktów znacznie utrudnia realizowanie swoich postanowień. Zdecydowanie łatwiejsze i szybsze jest wejście do sklepu po ulubioną czekoladę niż własnoręczne ugotowanie zdrowego obiadu. Na szczęście w marketach można znaleźć coraz więcej “gotowców” o przyzwoitych składach, które będą lepszym wyborem niż ulubiona słodka przekąska.

Dużym wyzwaniem dla zdrowego trybu życia jest też bariera finansowa. Zdrowe warzywa i owoce są drogie. Nakładów pieniężnych wymaga też uprawianie sportu. Nawet zapewnienie sobie wygodnych warunków do spania wiąże się z koniecznością poniesienia sporych kosztów. Wszystko to sprawia, że osoby, które nie dysponują dużą ilością środków, mogą czasem napotykać trudności, które ograniczają ich możliwości dbania o zdrowie.

Pierwszym krokiem do uniknięcia negatywnych skutków wynikających z prowadzenia siedzącego trybu życia jest uświadomienie sobie przykrych konsekwencji braku ruchu. Później wystarczy już tylko wprowadzić kilka zdrowych nawyków i wybrać przyjemny rodzaj aktywności fizycznej, dopasowany do indywidualnych upodobań, warunków zdrowotnych i środków finansowych.